A konkretnie - kiedy żywność trzeba jednak wyrzucić w trosce o zdrowie.
Jak spleśniałe, to nie jemy.
Przede wszystkim nie powinniśmy jeść zepsutych, spleśniałych produktów, ze względu na obecne w nich mikotoksyny. Mikotoksyny to toksyczne substancje produkowane przez grzyby atakujące rośliny. Taki produkt nie nadaje się do spożycia. Nie wystarczy odkroić spleśniałego kawałka owocu, warzywa czy chleba albo zebrać pleśni z wierzchu dżemu, soku czy jogurtu. Trzeba wyrzucić wszystko, ponieważ toksyny grzybowe rozprzestrzeniają się po całym owocu czy opakowaniu.(To jest w ogóle bardzo ciekawe, że ludzie boją się tzw. „chemii” w żywności, ale nie wszyscy zdają sobie sprawę że jedząc żywność zepsutą, spleśniałą lub narażają się na działanie substancji bardziej toksycznych niż np. środki ochrony roślin wykorzystywane w opryskach na polu a których w produktach które mamy w sklepach albo w ogóle nie występują, albo są w ilościach homeopatycznych.)
Uwaga na mikotoksyny!
Spożywanie produktów zanieczyszczonych mikotoksynami jest niezwykle szkodliwe dla ludzi, a najbardziej wrażliwe na działanie tych substancji są układ pokarmowy, płuca, łożysko i gruczoł mlekowy. Jednorazowe spożycie większej ilości może prowadzić do różnego rodzaju zatruć, natomiast długotrwałe narażenie na niskie stężenia mikotoksyn zwiększa zachorowalność na nowotwory. Dla zwierząt mikotoksyny również stanowią zagrożenie.Jabłek z parchem i innymi plamkami też nie jemy - objawy porażenia tą chorobą grzybową mają postać ciemnych, suchych, chropowatych plamek widocznych na owocach. Widać je na zdjęciu obok. Co prawda pojawiają się głosy, że akurat w przypadku parcha jabłoni, grzyb Venturia inaequalis który go powoduje nie wydziela toksycznych substancji. Ale przecież nie każdy jest w stanie rozpoznać gatunek grzyba który spowodował plamki na jabłku!
Zwróć uwagę na datę ważności
Kolejny równie ważny przypadek kiedy żywność powinniśmy wyrzucić, to produkty przeterminowane na których jest określenie „NALEŻY spożyć do”. Jedzenie takich produktów jest realnym zagrożeniem dla zdrowia. Już o tym pisałam, ale przypomnę, że są dwa rodzaje tych "terminów": "Należy spożyć do" i "Najlepiej spożyć przed" a różnica między nimi jest zasadnicza!Termin "Należy spożyć do" znajdziecie na produktach takich jak mięso i nabiał, czyli łatwo psujących. Wskazuje on datę przed upływem której produkt należy zjeść. Jedząc produkt po upływie tej daty możemy się zatruć. Dobra informacja jest taka, że jeśli mamy w lodówce produkty, którym termin przydatności niedługo upłynie, możemy zrobić im „czas stop” poprzez zamrożenie.
Drugi termin jaki znajdziemy na opakowaniu to "Najlepiej spożyć przed". Wskazuje on datę, do której dany artykuł zachowuje wszystkie walory smakowe a po jej upływie nadal jest jadalny. Po upłynięciu tej daty produkt może zacząć natomiast tracić swoje właściwości smakowe i zmieniać konsystencję. Taki termin występuje na wielu mrożonych, chłodzonych i suszonych (makaron, ryż) produktach, na konserwach i innych środkach spożywczych takich jak olej roślinny, herbata, kakao i czekolada.
Jeżeli termin minął ale opakowanie nie jest naruszone a jedzenie wygląda, pachnie i smakuje normalnie - można je jeść.
Jeśli ziemniaki przechowujemy na świetle i/lub wysokiej temperaturze, w bulwach tworzy się więcej solaniny. Pod wpływem światła tworzy się również zielony barwnik i choć jest to proces niezależny od tworzenia solaniny, zielone zabarwienie bulw jest dla nas sygnałem, że ziemniaki trzeba wyrzucić.
Warto też pamiętać aby w okresie wiosennym, kiedy ziemniaki kiełkują, nie gotować ich ze skórką (solanina nie rozkłada się w wysokiej temperaturze), ale przed gotowaniem dokładnie obrać i głębiej wykroić miejsce z którego wyrastał kiełek.
Jest jeszcze inny sposób na kiełkujące ziemniaki - można je po prostu posadzić, nawet do doniczki.
źródła
https://ec.europa.eu/food/safety/food_waste/eu_actions/eu-platform_en dostęp 04.01.2018
Zapobieganie powstawaniu mikotoksyn – rośliny rolnicze. Ekspertyza pod redakcją: Prof. dr. hab. Marka Korbasa i dr inż. Joanny Horoszkiewicz-Janka, Instytut Ochrony Roślin – PIB, Poznań 2013 https://www.gov.pl/rolnictwo/poradniki-dobra-praktyka-ochrony-roslin
Omayio D. G, Abong G. O, Okoth M. W. A Review of Occurrence of Glycoalkaloids in Potato and Potato Products. Curr Res Nutr Food Sci 2016;4(3). http://www.foodandnutritionjournal.org/?p=3281
Zielonych ziemniaków też nie jemy!
Jest jeszcze (co najmniej?) jeden przypadek kiedy trzeba wyrzucić jedzenie. Chodzi o zielone ziemniaki, które mają podwyższoną zawartość toksycznych substancji z grupy alkaloidów, m.in solaniny. Obecność solaniny w ziemniakach jest zjawiskiem naturalnym. Najwięcej jest jej w zielonych częściach rośliny i w kiełkach, ale występuje również w mniejszych ilościach w bulwach - tuż pod skórką.Jeśli ziemniaki przechowujemy na świetle i/lub wysokiej temperaturze, w bulwach tworzy się więcej solaniny. Pod wpływem światła tworzy się również zielony barwnik i choć jest to proces niezależny od tworzenia solaniny, zielone zabarwienie bulw jest dla nas sygnałem, że ziemniaki trzeba wyrzucić.
Warto też pamiętać aby w okresie wiosennym, kiedy ziemniaki kiełkują, nie gotować ich ze skórką (solanina nie rozkłada się w wysokiej temperaturze), ale przed gotowaniem dokładnie obrać i głębiej wykroić miejsce z którego wyrastał kiełek.
Jest jeszcze inny sposób na kiełkujące ziemniaki - można je po prostu posadzić, nawet do doniczki.
źródła
https://ec.europa.eu/food/safety/food_waste/eu_actions/eu-platform_en dostęp 04.01.2018
Zapobieganie powstawaniu mikotoksyn – rośliny rolnicze. Ekspertyza pod redakcją: Prof. dr. hab. Marka Korbasa i dr inż. Joanny Horoszkiewicz-Janka, Instytut Ochrony Roślin – PIB, Poznań 2013 https://www.gov.pl/rolnictwo/poradniki-dobra-praktyka-ochrony-roslin
Omayio D. G, Abong G. O, Okoth M. W. A Review of Occurrence of Glycoalkaloids in Potato and Potato Products. Curr Res Nutr Food Sci 2016;4(3). http://www.foodandnutritionjournal.org/?p=3281