No to zaczynamy.
Zacznę od takich małych wyjaśnień dlaczego w ogóle zajęłam się tematem marnowania żywności. To proste - jako ogrodniczka wiem ile trudu, czasu, wiedzy, doświadczenia i innych zasobów potrzeba na wyprodukowanie jedzenia. Więc kiedy dowiedziałam się, że w Unii Europejskiej rocznie marnuje się 88 milionów ton żywności po prostu mnie zamurowało. Sami tylko Polacy marnują 9 milionów ton żywności rocznie.
Jeśli przyjmiemy, że rocznie jeden dorosły człowiek potrzebuje około 800 kg jedzenia, to prosty rachunek pokazuje, że 88 milionami ton marnowanego jedzenia można by wyżywić 110 milionów ludzi!
Od razu nasuwa się pytanie: dlaczego tyle żywności jest marnowane? Przedstawia to poniższy wykres, przy czym dane odnoszą się do całej Unii. No i widać wyraźnie, że najwięcej jedzenia marnuje się w domach. Tak tak!
Powodów marnowania żywności jest wiele. Między innymi jest to:
- przegapienie terminu przydatności do spożycia,
- zbyt duże zakupy i brak listy zakupów,
- niewłaściwe przechowywanie produktów,
- brak pomysłów na wykorzystanie kupionych produktów.W dalszej części postaram się znaleźć radę na trzy najważniejsze powody.
1. Przegapienie terminu przydatności do spożycia
Nie wiem czy wiecie, ale są dwa rodzaje tych "terminów": "Należy spożyć do" i "Najlepiej spożyć przed" i różnica między nimi jest zasadnicza!
Termin "Należy spożyć do" znajdziecie na produktach, które łatwo się psują (np. mięso, ryby). Wskazuje on datę, po której towar nie nadaje się do jedzenia bo możemy się nim wtedy zatruć. Zatem taki produkt należy zjeść przed upływem terminu przydatności do spożycia.
Jeśli kupimy taki produkt musimy przestrzegać wskazówek które na nim znajdziemy, np. „przechowywać w lodówce” lub „przechowywać w temperaturze 2-4°C”. Również po otwarciu produktu należy stosować się do wskazówek dotyczących przechowywania i stosowania, takich jak „należy zużyć w ciągu trzech dni od otwarcia”.
Co ważne - termin przydatności do spożycia można przedłużyć, zamrażając jedzenie bezpośrednio po dokonaniu zakupu.
Jeśli kupimy taki produkt musimy przestrzegać wskazówek które na nim znajdziemy, np. „przechowywać w lodówce” lub „przechowywać w temperaturze 2-4°C”. Również po otwarciu produktu należy stosować się do wskazówek dotyczących przechowywania i stosowania, takich jak „należy zużyć w ciągu trzech dni od otwarcia”.
Co ważne - termin przydatności do spożycia można przedłużyć, zamrażając jedzenie bezpośrednio po dokonaniu zakupu.
Termin "Najlepiej spożyć przed" natomiast wskazuje datę, do której dany artykuł zachowuje wszystkie walory smakowe a po jej upływie nadal jest jadalny. Po upłynięciu tej daty produkt może zacząć natomiast tracić swoje właściwości smakowe i zmieniać konsystencję. Taki termin występuje na wielu mrożonych, chłodzonych i suszonych (makaron, ryż) produktach, na konserwach i innych środkach spożywczych takich jak olej roślinny, herbata, kakao i czekolada.
Jeżeli termin minął ale opakowanie nie jest naruszone a jedzenie wygląda, pachnie i smakuje normalnie - można je jeść.
Jeżeli termin minął ale opakowanie nie jest naruszone a jedzenie wygląda, pachnie i smakuje normalnie - można je jeść.
Jeżeli produkt, na którym widnieje określenie „najlepiej spożyć przed”, został otwarty, trzeba stosować się do znajdujących się na opakowaniu wskazówek, takich jak „Należy spożyć w ciągu trzech dni od otwarcia opakowania”.
Zatem krótko mówiąc: „należy” to granica bezpieczeństwa produktu – nie wolno jej przekraczać, „najlepiej” ma związek z jakością – przed upływem tej daty produkt smakuje najlepiej.
2. Niewłaściwe przechowywanie żywności
Zatem krótko mówiąc: „należy” to granica bezpieczeństwa produktu – nie wolno jej przekraczać, „najlepiej” ma związek z jakością – przed upływem tej daty produkt smakuje najlepiej.
2. Niewłaściwe przechowywanie żywności
Badania wskazują, że rzeczywiście mamy z tym problem i nie wiemy jak przechowywać żywność, szczególnie jeśli chodzi o warzywa i owoce. A prawda jest taka, że różne gatunki mają trochę inne wymagania i optymalne warunki ich przechowywania są zróżnicowane. Aby dać Wam bardzo konkretne wskazówki powiem tak: jeśli nie wiecie jak przechowywać konkretne warzywo lub owoc, przechowujcie je w lodówce. Jedynym absolutnym wyjątkiem od tej reguły jest pomidor, dla którego umieszczenie w lodówce działa zabójczo - pogarsza się smak, zapach i konsystencja.
Do grupy warzyw i owoców które warto trzymać poza lodówką należą te pochodzące z ciepłych klimatów: fasolka szparagowa, ogórek, pomidor, arbuz, melon, cukinia, dynia, oberżyna (bakłażan), papryka, mango, banan, cytryna i awokado. A dlaczego? Ponieważ optymalna temperatura przechowywania tych gatunków (z wyjątkiem melona) jest większa niż 5 stopni Celsjusza. A w lodówce zwykle mamy około 4 stopni (w tym momencie warto sprawdzić ustawienia w lodówce!).
Skoro mowa o przechowywaniu i dacie ważności, wspomnę jeszcze o jednej rzeczy: w szafkach i w lodówce układajcie nowe produkty z dłuższą datą głębiej, a te starsze przesuńcie do przodu.
3. Brak pomysłów na wykorzystanie kupionych produktów
Do grupy warzyw i owoców które warto trzymać poza lodówką należą te pochodzące z ciepłych klimatów: fasolka szparagowa, ogórek, pomidor, arbuz, melon, cukinia, dynia, oberżyna (bakłażan), papryka, mango, banan, cytryna i awokado. A dlaczego? Ponieważ optymalna temperatura przechowywania tych gatunków (z wyjątkiem melona) jest większa niż 5 stopni Celsjusza. A w lodówce zwykle mamy około 4 stopni (w tym momencie warto sprawdzić ustawienia w lodówce!).
Skoro mowa o przechowywaniu i dacie ważności, wspomnę jeszcze o jednej rzeczy: w szafkach i w lodówce układajcie nowe produkty z dłuższą datą głębiej, a te starsze przesuńcie do przodu.
3. Brak pomysłów na wykorzystanie kupionych produktów
Ja akurat nigdy nie mam takiego problemu, bo zwykle gotuję z tego co aktualnie mam w domu. Kuchenny recykling jest u mnie na porządku dziennym, a jak coś mi się wyjątkowo uda, to dzielę się tym z Wami na blogu :) Przykładem jest przepis na sałacianki, czyli drożdżówki z sałatą.
Całą masę moich patentów kuchennych, rad i porad publikujemy z Fundacją Alter Eko w formie infografik na Facebooku. Przykładową infografikę zamieściłam poniżej. Takiej infografice zawsze towarzyszy dłuższy post tłumaczący co i jak. Znajdziecie je po hashtagu #zerowastewkuchni.
Całą masę moich patentów kuchennych, rad i porad publikujemy z Fundacją Alter Eko w formie infografik na Facebooku. Przykładową infografikę zamieściłam poniżej. Takiej infografice zawsze towarzyszy dłuższy post tłumaczący co i jak. Znajdziecie je po hashtagu #zerowastewkuchni.
Dodatkowo zbieramy właśnie materiały do poradnika "Zero waste w kuchni", którego autorkami i autorami mogą być wszyscy którzy zechcą podzielić się swoimi poradami. Więc jeśli macie swoje wypróbowane patenty, przepisy, inspiracje, rady i porady dzięki którym gotowanie może być bezodpadowe, zapraszam do przesłania ich przez ten formularz.
I niech Wam się nie wydaje, że coś tam robicie, macie swoje patenty ale na pewno wszyscy to tak robią! Wierzcie mi - tak nie jest!
A teraz uwaga - po zebraniu Waszych porad złożymy i opublikujemy poradnik online, tak aby każdy mógł go pobrać :)
A co z pozostałymi powodami marnowania?
A co z pozostałymi powodami marnowania?
Moje i nie tylko moje patenty, rady i porady dzięki którym jedzenie się nie marnuje znajdziecie w prezentacji tutaj.
Miłego niemarnowania!
źródła:
https://ec.europa.eu/food/safety/food_waste/eu_actions/eu-platform_en dostęp 04.01.2018
https://bankizywnosci.pl/banki-zywnosci-ruszaja-z-kampania-ratuj-jedzenie-ktore-dla-innych-jest-marzeniem/ dostęp 04.01.2018
Estimates of European food waste levels, Stockholm 31 March 2016, ISBN 978-91-88319-01-2
Wyniki badania MillwardBrown na zlecenie Federacji Polskich Banów Żywności z 2014 roku
https://ec.europa.eu/food/safety/food_waste/communications_materials_en dostęp 04.01.2018
https://ec.europa.eu/food/safety/food_waste/eu_actions/eu-platform_en dostęp 04.01.2018
https://bankizywnosci.pl/banki-zywnosci-ruszaja-z-kampania-ratuj-jedzenie-ktore-dla-innych-jest-marzeniem/ dostęp 04.01.2018
Estimates of European food waste levels, Stockholm 31 March 2016, ISBN 978-91-88319-01-2
Wyniki badania MillwardBrown na zlecenie Federacji Polskich Banów Żywności z 2014 roku
https://ec.europa.eu/food/safety/food_waste/communications_materials_en dostęp 04.01.2018